Soru: Kur’an’da ‘’قرآن ذی الذکر’’ tabirinin anlamı nedir?

Cevap: Allah Teala defalarca kendi kitabı Kur’an’ı ‘’Zikir’’ olarak isimlendirmiştir. Sad suresinin ilk ayetinde olduğu gibi ‘’ قرآن ذی الذکر’’ [1] ‘’ Şerefli Kur’an’a andolsun ki sen hak bir uyarıcısın.’’

Terim bilimcileri bu kelime için şöyle diyor; Zikir, Şeref ve Yücelik anlamına gelir.[2]  Bu anlam esasınca Kur’an şeref ve yücelik sahibidir çünkü iki sakaleynden (ağır emanet) bir tanesidir. Yine «الذِّکْر الحکیم» dendiğinde; her türlü anlaşmazlıktan uzak, sağlam bir şeref.[3]

Müfessirler Kur’an’ın Zikir oluşu hakkında şöyle söylüyor;

1- ’’ذی الذکر’’ yani Kur’an Allah Teala’ya giden yol gösterici ve açıklayıcıdır ve saadet ve hidayetin sembolüdür. Zira delil ve ispat edilebilir ki eğer akıl sahibi bir şahıs üzerinde düşünürse, ilmi hakikatler, ilahi öğretilerinin rasyonel yöntemi, seyr ve suluk yolu kendisi için keşfedilmiş ve açık olacak.

2- «ذى الذکر» yani okuyucularına öğüt verir.

3- «ذى الذکر» yani beşerin bütün ihtiyaçlarını içeren bir kitaptır. Örneğin; Allah’ın zikri ve tevhidi, güzel isimleri, üstün sıfatları, peygamberlerin yaşamları, geçmiş ümmetlerin bilgisi, ahkam, kanun ve düsturların zikri, O’nun nimetlerinin hatırlatması, kıyamet gününün büyük mahkemesini hatırlatması ve insanın yaratılış hedefini hatırlatması.

Diğer bir tabirle Kur’an, insanın bütün ihtiyaç duyacağı şeyleri en güzel yöntem ile içermektedir.

Bu görüşü Allah’ın şu kelamı onaylamaktadır «ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْ‏ءٍ» [4] ‘’ Biz Kur’an’da hiçbir şeyi eksik bırakmadık.[5]