Kur’an-ı Kerim okumak ve onunla menus olmak, insan için ve insan yaşamına bereket getirir.

Konuya girmeden önce “bereket-mübarek”‌ kelimelerini kısaca açıklamak ve lügat bilginlerinin bu kelimeler hakkındaki görüşlerini sizlere aktarmak istiyorum.

Ragıb-ı İsfahanî bu kelimeleri şöyle açıklamaktadır: Bereket ve mübarek kelimeleri, devenin göğsü manasına gelen “berk”‌ maddesinden türemiştir. Bu bağlamda “bereke’l beîr”‌ cümlesi, devenin yere diz vurması/yatması anlamına gelmektedir. Suyun biriktiği yere ve gölete Arapçada “birke”‌ denmesi de suyun belli bir yerde durmasıyla ilintilendirilmiştir.

İlahi hayır da, bir tür yerleşme ve birikme olduğu için “bereket”‌ kelimesiyle ifade edilmiştir.

       İlahi hayırın olduğu şey de “mübarek”‌ kelimesiyle tanımlanmıştır...

Ragıb-ı İsfahanî, konuyla ilintili olarak şöyle devam etmektedir: İlahi hayır, kimsenin hissedemeyeceği ve sayamayacağı şekilde bir yerden kaynaklanır. İşte bundan dolayı hissedilmeyen bolluk “mübarek”‌ diye nitelenmektedir.

Kur’an-ı Kerim mübarek bir kaynaktan inmiştir ve mübarek bir yerden inen şeyin kendisi de mübarektir. Kur’an-ı Kerim bu hususta şöyle buyurmaktadır:

“Ne yücedir şânı, Furkân'ı âlemleri korkutmak üzere kuluna indirenin.”‌ [1]

Ayrıca Kur’an-ı Kerim mübarek bir gecede inmiştir. Yani hem Kur’an’ın indiği kaynak ve hem de indiği zaman mübarektir. Kur’an-ı Kerim bu hususta da şöyle buyurmaktadır:

“Hâ mîm. Andolsun her şeyi açıklayan Kur'ân'a. Şüphe yok ki biz onu, kutlu bir gecede indirdik, şüphe yok ki biz, insanları korkuturuz.”‌ [2]

Ayetin vurguladığı kutlu/mübarek gece, bir yılın yazgısının belirlendiği ve kararlaştırıldığı kadir gecesinden ibarettir.

Kur’an-ı Kerim’in indiği kaynak ve zamanın mübarek olduğuna dikkat edilecek olsa, Kur’an-ı Kerim’in özünün de mübarek ve bol hayır kaynağı olduğu anlaşılacaktır. Kur’an-ı Kerim bu gerçeğe, aşağıdaki ayetlerde şöyle temas etmektedir:

“Bir kitaptır bu ki onu, kutlu olarak sana indirdik, âyetlerini iyice bir düşünsünler aklı başında olanlar ve ondan öğüt alsınlar diye.”‌ [3]

“Sana, şehirlerin anası olan Mekke halkını ve çevresindeki bütün insanları korkutmak, Tanrı azâbını onlara haber vermek için bu kutlu ve onlarda bulunan kitapları gerçekleyici kitabı indirdik ve âhirete inananlar, namazlarını dâimâ kılarak bu kitaba da inanırlar.”‌ [5]

Kur’an-ı Kerim’i mübarek kılan etkenlerden bir diğeri de, Kur’an’ın hikmetli bir kitab oluşudur; Kur’an-ı Kerim gerçek öğretiler, şeriat, ibret ve öğütler kitabıdır.

Allame Muhammed Hüseyin Tabatabaî şöyle buyurmaktadır: Hikmet, insanın saadetini içermesi bakımından, yaratılış başlangıcı ve mead gibi hak ilahi öğretiler gerçeğiyle ve de insan saadetiyle ilişkili olup dinî öğretilerin alt yapısını oluşturan tabiat aleminin gerçek öğretileriyle uyuşan ve örtüşen olgudur.

Bu bağlamda aşağıdaki ayetler konuya ışık tutmaktadır:

“Elif lâm râ, işte hükmü kesin ve gerçek olan kitabın âyetleri.”‌ [6]

“Yâ Sîn. Andolsun, beyanında hikmet, hükmünde metanet olan Kur'ân'a. Şüphe yok ki sen, gönderilenlerdensin.”‌ [7]

Kur’an-ı Kerim’in hikmet kaynağından indirildiğini de şu ayetler buyurmaktadır:

 “Elif lâm râ; bir kitaptır bu ki âyetleri, delillerle sağlamlaştırılmış, sonra apaçık bildirilmiştir, hüküm ve hikmet sâhibi olan ve her şeyden haberdâr bulunan Tanrı katından inmedir.”‌ [8]

 “Ve şüphe yok ki sen, Kur'ân'ı, hüküm ve hikmet sâhibinin, her şeyi bilenin katından almadasın.”‌ [9]

 “Bunlardır beyanında hikmet, hükümlerinde metânet bulunan kitabın âyetleri.”‌ [10]

Hikmet kitabı olan Kur’an’a ulaşan kimse, büyük bir hayıra ulaşmıştır. Bu bağlamda Kur’an-ı Kerim şöyle buyurmaktadır:

 “Dilediğine hikmet ihsân eder ve kime hikmet ihsân ederse şüphe yok ki o, çok hayra nail olmuş demektir, fakat bunu, aklı başında olanlardan başkaları düşünmez bile.”‌ [12]

Bu hususta masum önderlerden rivayet edilen bir hadis şöyledir:

“Kur’an okunan eve Allah’ın bereketleri iner ve o tertemiz Kur’anî ev, gökyüzü sakinleri için ışık saçar. Günah ise bereketlerin kesilmesine, nimetlerin değişmesine ve de belanın inmesine neden olur.”‌

Konuyla ilintili olarak Kur’an-ı Kerim şöyle buyurmaktadır:

“Bozgun belirdi karada ve denizde, insanların elleriyle kazandıkları suçlar yüzünden; bu da, belki dönerler, vazgeçerler diye yaptıklarına karşılık çekecekleri cezânın az bir kısmını onlara tattırmak için.”‌ [13]

“Ve size gelip çatan her felâket, ellerinizle kazandığınız bir şeydir ancak ve çoğunu da bağışlar.”‌ [14]

Kur’an-ı Kerim, Allah’tan sakınmakla ve temiz bir yaşam tarzı içinde olmakla ilahi bereketlerin nazil olacağına şöyle vurgu yapmaktadır:

“Sizi korkutmak için içinizden birisine Rabbinizden vahiy gelmesine şaşıyor musunuz? Hatırlayın ki sizi Nûh kavminden sonra hükümdâr etti, boy-pos, kuvvet-kudret bakımından da onlardan üstün etti sizi. Siz de Allah'ın nîmetlerini anın da murâdınıza erin, kurtulun.”‌ [15]

O fakirlik yaratandan korksaydın eğer

Yeryüzünde keşfederdin ne hazineler [16]

İnsan, Kur’an okumak ve ona uymakla takva edinir; takva edinen insana da maddî ve manevî rızıklar nazil olur.

Yüce Peygamberimiz (s.a.a) şöyle buyurmaktadır:

ا“Kur’an okuyarak evlerinizi nurlandırın; Yahudiler ve Nasraniler gibi evlerinizi mezarlar edinmeyin. Onlar manastır ve havralarda ibadete durdu ve evlerinde ibadet etmediler. Oysa ki evde ne kadar çok Kur’an okunacak olsa, o kadar hayrı artar ve ehli çoğalır. Gökyüzündeki yıldızların dünya sakinlerine ışık tuttuğu gibi o ev de gökyüzü sakinlerine ışık tutar.”‌ [17]

      İmam Cafer-i Sadık (a.s) da bu bağlamda şöyle buyurmaktadır:

“Kur’an’ın okunduğu ve Allah’ın anıldığı evin bereketi artar; o eve melekler iner ve şeytanlar da o evden uzak dururlar. Gökyüzündeki yıldızların yeryüzü sakinlerini aydınlattığı gibi o ev de gökyüzü sakinlerine ışık tutar. Kur’an’ın okunmadığı ve Allah’ın anılmadığı evin bereketi ise azalır; melekler o evden uzaklaşır ve o ev şeytanların uğrak yeri olur.”‌ [18]

Dr. İbrahimiyan

Tercüme C. Bayar

[1] Furkan, 1

[2] Duhan, 1-3

[3] Sâd, 29

[4] En’am, 155

[5] En’am, 92

[6] Yunus, 1

[7] Yasîn, 1-3

[8] Hûd, 1

[9] Neml, 6

[10] Lokman, 2

[11] Fussilet, 42

[12] Bakara, 269

[13] Rûm, 41

[14] Şûra, 30

[15] A’râf, 69

[16] Mesnevî, 3. defter, 2206. beyit

[17] Usul-u Kafi, c: 2, s: 610

[18] Usul-u Kafi, c: 2, s:498