Kur'an'ın 55 isim ve sıfatı
Hicri altıncı yüzyılın büyük tefsir bilimcilerinden olan Cemaleddin Ebu’l- Futuh Razi, kendi tefsirinin önsözünde Kur’an-ı Kerim için 43 isim -ki daha çok sıfat özelliğini taşımaktadır- zikretmektedir.[1] Merhum Tabersi Mecma’ul Beyan tefsirinde Kur’an için sadece; Kur’an, Furkan, Kitap ve Zikir isimlerini yazmıştır.[2]
Bedreddin Zerkeşi[3] ,Heraliy’nin bu alanda bir kitap yazdığını[4] ve kitabında Kur’an’ın 90 isim ve sıfatına yer verdiğini yazmaktadır. Kadı Azizi de Kur’an’ın 50 isim ve sıfatından bahsetmektedir. Aşağıdaki çizelgede bu isimlere yer verilmiştir, ilk 43 isim ve sıfat Ebu Futuh Razi’nin görüşü ile aynıdır.
No
|
Ad-Sıfat
|
Delil
|
Ayet
|
---|---|---|---|
1
|
Kur’an
|
Onun okunuşuna (Kur’an) uy.
|
Kıyamet, 18
|
2
|
Furkan
|
Âlemlere uyarıcı olsun diye kulu Muhammed'e Furkan'ı indiren…
|
Furkan, 1
|
3
|
Kitap
|
Allah'ın sana gösterdiği şekilde insanlar arasında hükmedesin diye sana Kitab'ı hak ile indirdik.
|
Nisa, 105
|
4
|
Zikir
|
İşte bu, bizim indirdiğimiz hayırlı ve faydalı bir Zikir'dir.
|
Enbiya, 50
|
5
|
Tenzil
|
Şüphesiz bu, âlemlerin Rabbinin indirmesidir (tenzil).
|
Şuara, 192
|
6
|
Hadis
|
Eğer doğru iseler onun benzeri bir söz (hadis) getirsinler.
|
Tur, 34
|
7
|
Mev'ize
|
Ey insanlar! Size Rabbinizden bir öğüt (mev'ize), gönüllerdekine bir şifa, müminler için bir hidayet ve rahmet gelmiştir.
|
Yunus, 57
|
8
|
Tezkire
|
Şüphesiz O, korunanlar için bir hatırlatmadır (tezkire).
|
Hakka, 48
|
9
|
Zikra
|
Bunda sana gerçeğin bilgisi, müminlere de bir öğüt ve bir uyarı (zikra) gelmiştir.
|
Huda, 120
|
10
|
Beyan
|
Bu bütün insanlığa bir beyandır; takva sahipleri için de bir hidayet ve bir öğüttür.
|
Aliİmran, 138
|
11
|
Huda
|
Bu kitap; onda asla şüphe yoktur. O, muttakiler için bir yol göstericidir (huda).
|
Bakara, 2
|
12
|
Şifa
|
De ki: O, inananlar için doğru yolu gösteren bir kılavuz ve şifadır.
|
Fussilet, 44
|
13
|
Hüküm
|
İşte böylece Kur’an'ı Arapça bir hüküm olarak indirdik.
|
Rad, 37
|
14
|
Hikmet
|
Evlerinizde okunan Allah'ın ayetlerini ve hikmeti hatırlayın.
|
Ahzap, 34
|
15
|
Hakim
|
(Resulüm!) Bu söylenenleri biz sana ayetlerden ve hikmet dolu (hakim) Kur’an'dan okuyoruz.
|
Ali İmran, 58
|
16
|
Müheymin
|
Sana da daha önceki kutsal kitabı onaylayıcı ve içeriğini koruyucu (müheymin) olan bu hak kitabı indirdik.
|
Maide, 48
|
17
|
Hadi
|
Gerçekten biz, doğru yola ileten (hadi) harikulâde güzel bir Kur’an dinledik.
|
Cin, 1- 2
|
18
|
Nur
|
O Peygambere inanıp ona saygı gösteren, ona yardım eden ve onunla birlikte gönderilen nur'a (Kur’an'a) uyanlar var ya, işte kurtuluşa erenler onlardır.
|
Araf, 157
|
19
|
Rahmet
|
Ve o, müminler için gerçekten bir hidayet rehberi ve rahmettir.
|
Neml, 77
|
20
|
İsmet
|
Topluca Allah'ın ipine sımsıkı sarılın ve parçalanmayın!
|
Aliİmran, 103
|
21
|
Nimet
|
Rabbinin nimetini ise, haydi anlat.
|
Duha, 11
|
22
|
Hak
|
O, kesin bir gerçektir (hak).
|
Hakka, 51
|
23
|
Tibyan
|
Bu Kitab'ı da sana, her şey için bir açıklama (tibyan)…olarak indirdik.
|
Nahl, 89
|
24
|
Besair
|
İnsanların kalp gözlerini aydınlatacak nur (besair) ve onlara yol gösterici olarak Kitab'ı verdik.
|
Kasas, 43
|
25
|
Mübarek
|
İşte, bu da indirdiğimiz mübarek bir zikirdir. Şimdi bunu inkâr mı ediyorsunuz?
|
Enbiya, 50
|
26
|
Mecid
|
Kaf. Şerefli (mecid) Kur’an'a andolsun.
|
Kaf, 1
|
27
|
Aziz
|
Şüphesiz o üstün (aziz) bir kitaptır.
|
Fussilet, 41
|
28
|
Azim
|
Andolsun ki, biz sana tekrarlanan yedi ayeti ve yüce (azim) Kur’an'ı verdik.
|
Hicr, 87
|
29
|
Kerim
|
O,elbette değerli (kerim) bir Kur’an'dır.
|
Vakıa, 77
|
30
|
Sirac
|
Allah'ın izniyle, bir davetçi ve nur saçan bir kandil (sirac) olarak (gönderdik).
|
Ahzap, 46
|
31
|
Munir
|
Allah'ın izniyle, bir davetçi ve nur saçan (munir) bir kandil olarak (gönderdik).
|
Ahzap, 46
|
32
|
Beşir
|
(Bu,) bilen bir kavim için, ayetleri Arapça okunarak açıklanmış bir kitaptır; müjdeci (beşir) ve uyarıcıdır.
|
Fussilet, 3- 4
|
33
|
Nezir
|
Müjdeci ve uyarıcıdır (nezir).
|
Fussilet4
|
34
|
Sırat
|
Bize doğru yolu (sırat) göster.
|
Hamd, 6
|
35
|
Habl
|
Topluca Allah'ın ipine (habl) sımsıkı sarılın ve parçalanmayın!
|
Ali İmran, 103
|
36
|
Ruh
|
İşte bu şekilde sana da emrimizden bir ruhu vahyettik.
|
Şura, 52
|
37
|
Kasas
|
Biz bu Kur’an'ı vahyetmekle sana kıssaların (kasas), en güzelini anlatıyoruz.
|
Yusuf, 3
|
38
|
Fasl
|
Kuşkusuz Kur’an ayırıcı (fasl) bir sözdür.
|
Tarık, 13
|
39
|
Nucum
|
Hayır, yıldızların (nucum) yerlerine yemin ederim ki…
|
Vakıa, 75
|
40
|
Aceb
|
Gerçekten biz, doğru yola ileten harikulâde (aceb) güzel bir Kur’an dinledik.
|
Cin, 1
|
41
|
Kayyim
|
Kuluna kitabı, onda hiç bir eğrilik bırakmadan, dosdoğru olarak (kayyim) indiren Allah'a hamd olsun.
|
Kahf, 1
|
42
|
Mubin
|
Elif. Lâm. Râ. Bunlar, apaçık (mubin) Kitab'ın ayetleridir.
|
Yusuf, 1
|
43
|
Aliy
|
O, katımızdaki ana kitaptadır. Yüce (aliy) ve hikmet sahibidir.
|
Zuhruf, 4
|
44
|
Kelam
|
Ve eğer müşriklerden biri senden aman dilerse, Allah'ın kelâmını işitip dinleyinceye kadar ona aman ver, sonra (Müslüman olmazsa) onu güven içinde bulunacağı bir yere ulaştır.
|
Tevbe, 6
|
45
|
Kavl
|
Andolsun ki, belki düşünürler diye, onlar için sözü (kavl) ard arda bildirdik.
|
Kasas, 51
|
46
|
Belağ
|
İşte bu, insanlara bir tebliğdir.
|
İbrahim, 52
|
47
|
Muteşabih
|
Allah, sözün en güzelini, birbirine benzeterek (müteşabih) bir kitap halinde indirmiştir.
|
Zümer, 23
|
48
|
Arabi
|
Korunsunlar diye, pürüzsüz Arapça bir Kur’an indirdik.
|
Zümer, 28
|
49
|
Adl
|
Rabbinin sözü, doğruluk ve adalet bakımından tamdır.
|
En'am, 115
|
50
|
Buşra
|
Müminler için rehber ve müjdedir(büşra) .
|
Neml, 2
|
51
|
Emir
|
Bu, Allah'ın size indirdiği emridir.
|
Talak, 5
|
52
|
İman
|
İmana çağıran bir davetçiyi işittik ve iman ettik.
|
Aliİmran, 193
|
53
|
Nebe
|
Birbirlerine neyi soruyorlar? O büyük haberi mi (nebe) ?
|
Nebe, 1-2
|
54
|
Vahiy
|
De ki: Sizi ancak vahiy ile uyarıyorum. Uyarıldıkları zaman ancak sağırlar çağrıyı işitmez.
|
Enbiya, 45
|
55
|
İlim
|
Sana ilim geldikten sonra onların heveslerine uyarsan, and olsun ki, Allah katında sana bir veli ve koruyucu olamaz.
|
Rad, 37
|